W spotkaniu uczestniczył m.in. prof. Jerzy Buzek, premier i pomysłodawca unijnego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST), który ma pomóc przetransformować Śląsk w region neutralny klimatycznie. Ten proces jest długotrwały i wymagający dla władz regionów śląskich i ich mieszkańców.

- Kluczowymi zadaniami jest wdrożenie FST w sposób zgodny z planami i oczekiwaniami mieszkańców. Należy pamiętać, że cała transformacja potrwa co najmniej 30 lat. Wdrożenie planu FST, da alternatywę dla wcześniej istniejącej, przeważającej działalności wydobywczej na terenach górniczych - podkreślił prof. Jerzy Buzek.

Problemem jest jednak fakt, że pieniądze z Funduszu ciągle nie trafiły do gmin górniczych, w związku z czym skraca się czas potrzebny na wdrożenie planu sprawiedliwej transformacji. Uczestnicy spotkania podkreślali, że gminy z roku na rok ubożeją i będzie im trudno zapewnić wkład własny w planowanych projektach.

Szczególną uwagę zwrócono także na objęcie wsparciem samorządu terytorialnego w ramach pomocy technicznej w procesie przygotowywania projektów z zakresu zagospodarowania terenów pokoplanianych.

Szanse i korzyści transformacji

Wielkie znaczenie mają projekty, które powinny wpisywać się w cele i założenia FST. Jakie płyną z tego korzyści i czego dotyczą te projekty? Na te pytania odpowiedziała Anna Hetman, Prezydent Miasta Jastrzębie-Zdrój, Przewodnicząca Zarządu SGGP: - Te najważniejsze projekty dotyczą zagospodarowania terenów pogórniczych. Rewitalizacja terenów zdegradowanych i przywracanie im funkcji. Tworzenie warunków do budowania się nowych branż. Unowocześnianie branż już istniejących. Budowanie centrów kompetencji itd.

Odrębne środki z UE na transformację

Zagwarantowane zostały odrębne środki w budżecie UE dla mieszkańców regionów górniczych na przejście do tzw. "zielonej gospodarki". Najwięcej z tych środków, bo aż 3,5 miliarda, może przypaść Polsce. Te środki pozwolą mieszkańcom Śląska uzyskać wsparcie nie tylko w zakresie rozwoju energii odnawialnej, ale także przedsiębiorczości. Będą mogli m.in. skorzystać z nowych, atrakcyjnych miejsc pracy. Rekultywacja terenów pokopalnianych da im możliwość rozwoju nowych działalności i inicjatyw.

Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie Gmin Górniczych, którego przewodniczącą jest Anna Hetman, Prezydent Miasta Jastrzębie-Zdrój, a wiceprzewodniczącym wójt Franciszek Dziendziel. W spotkaniu udział wzięli również: Anna Jedynak - Wicemarszałek Województwa Śląskiego, poseł Krzysztof Gadowski, Małgorzata Staś, dyrektor ds. transformacji regionu w Departamencie Rozwoju i Transformacji Regionu UMWSL, przedstawiciele gmin górniczych m.in. z Polkowic, Mszanej, Rybnika, Bytomia, Gierałtowice, Czerwionki-Leszczyna, Radlina, Pawłowic, Marklowic i Gminy Suszec.